Perfumy z czasów PRL

Świat perfum w PRL

PRL oficjalnie zakończył się 31 grudnia 1989 roku, wkroczyliśmy w nową epokę, byliśmy świadkami procesu transformacji ustrojowej, mieliśmy wreszcie dostęp do coraz większej ilości dóbr, w tym kosmetyków i perfum. Ale zatrzymajmy się jednak w czasach PRL, ja w nich żyłam, obserwowałam zmieniający się świat; świat perfum, choć wtedy nie byłam całkowicie świadoma, że wywrą na mnie aż taki wpływ w przyszłości, czego rezultatem jest nieustająca do nich pasja.

Zdjęcie perfumerii inspirowanej czasami PRL stworzone za pomocą AI.

Jak perfumowały się kobiety w czasach PRL-u?

W czasach PRLu perfumy były czymś więcej niż tylko dodatkiem - były symbolem luksusu, kobiecości i marzeń o świecie za "żelazną kurtyną". Dla wielu Polek flakonik zapachu był jak skarb, często zdobywany z trudem, pielęgnowany i używany z namaszczeniem. Perfumowanie się nie było codziennym rytuałem, lecz raczej aktem wyjątkowym, zarezerwowanym na szczególne okazje - święta, imieniny, randki czy wyjścia do teatru. Kobiety "nie oblewały się" zapachem, lecz delikatnie go aplikowały - za uszami, na nadgarstkach, czasem na chusteczkę, którą wkładały do dekoltu, nie zależało im, aby czuło je całe otoczenie, pachniały dla siebie lub dla wyjątkowej osoby, która się do nich zbliży. I jest w tym Kochani coś pięknego, romantycznego, nostalgicznego, bowiem perfumy obecnie nie są już wznoszone na piedestał jak niegdyś. Teraz są na wyciągnięcie ręki.

Nazwy perfum z PRL

Popularne były zarówno zapachy dostępne w rodzimych drogeriach, jak i te przywożone z zagranicy, często przez marynarzy czy znajomych z „Zachodu”. Wśród polskich hitów prym wiodły takie klasyki jak Być Może... - lekki, kwiatowo - pudrowy zapach, który doczekał się wielu wersji zapachowych (dziś nazwalibyśmy je "flankerami"). 

Inne popularne perfumy to Pani Walewska - elegancki, pudrowo - szyprowy zapach w charakterystycznym, fioletowo - granatowym flakonie. Miały w sobie nuty bogate i mocne, jakby zainspirowane francuską klasyką. Inne nazwy perfum z PRL to Dafne, Lara, Gracja, Finezja, Zakazany Owoc, Aura. 

Apropo zagranicznej klasyki, kiedy ktoś miał możliwość zdobyć prawdziwe francuskie perfumy - takie jak Chanel No. 5, Poison od Diora czy L’Air du Temps od Niny Ricci - był to powód do dumy, a ich zapach niósł się długo i wyraźnie. Tego rodzaju perfumy były przechowywane jak relikwie, czasem w oryginalnych pudełkach, chowano je głęboko w szafach i oszczędzano na lata. Zapach z Zachodu był jak powiew innego świata - eleganckiego, niedostępnego, niedoścignionego, pełnego wolności i szyku. 

Teraz mamy erę konsumpcjonizmu, uzależnienia od dopaminy i perfumy nie obdażają nas aż taką ekscytacją a wręcz czujemy złość jak nie możemy kupić w promocji kolejnego flakonika.

Polskie filmy z PRL z perfumami w tle

Uwierzycie lub nie, będziecie się śmiać albo przynacie mi rację, ale dla mnie polska genialna kinematografia zatrzymała się właśnie w PRL. Znalazłam ciekawą stronę na facebooku - Barejanci o filmach Barei. Wraz z nadejściem lat 90 - tych nie jestem w stanie podać żadnego tytułu fajnego filmu, jaki mógłabym oglądać przy każdej możliwej okazji. Obecnie? Polskie filmy kompletnie nie są w moim guście, nie interesuje mnie zło, choć oczywiście super, że coś w ogóle jest nagrywane i puszczane w świat, co mogę i mam czas to oglądam. 

Wracając do dawnych filmów, hitów m.in. Barei i Chmielewskiego, w niektórych filmach czy serialach zobaczymy wiele genialnych jak na tamten czas perfum.

• W serialu Alternatywy 4 pojawiają się perfumy Yves Saint Laurent Rive Gauche, używa ich kochanka towarzysza Winnickiego - Jola. Piękna, namiętna i próżna. Znalazłam filmik na YouTube, dziękuję autorowi za wstawienie. Perfumy YSL nadal są dostępne na rynku perfumeryjnym w atrakcyjnej cenie. Jest to kompozycja świeża, mydlana, z aldehydami, bergamotką, różą, mchem dębowym.

• W filmie Nie lubię poniedziałku długa scena z perfumami a w szczególności z wodą kwiatową Sex balansuje między komizmem a erotyzmem - zapach i gesty mają wywołać u widza zarówno uśmiech, jak i lekki dreszcz. To niezwykle śmiała kreacja na tamte czasy. Włoski mężczyzna i perfumy stanowią coś więcej niż egzotyczny dodatek - symbolują pragnienie ucieczki od rzeczywistości PRL-u oraz tęsknotę za „wielkim światem” i codziennym luksusem. Z perspektywy historycznej scena stała się zapisem symbolicznych aspiracji epoki - pokazuje, jak coś tak prozaicznego jak perfumy mogło nabrać znaczenia jako furtka do wolności, elegancji i romantyzmu.

Scena z filmu Nie lubię poniedziałku.

„Zobacz sobie... jak pachnie wielki świat! I zapamiętaj nazwę: NINA RICCI” - serial 07 zgłoś się.

Przechowywanie perfum w PRL

W czasach PRL perfumy były przechowywane z dużą starannością, traktowane jako cenny i luksusowy towar. Zazwyczaj stały na toaletkach lub półkach w sypialniach, eksponowane jako element dekoracyjny. Ważne było, aby chronić je przed bezpośrednim światłem słonecznym, które mogło wpływać na jakość i trwałość zapachu, dlatego często stawiano je w zacienionych miejscach lub w oryginalnych opakowaniach. Nierzadko spotykało się też praktykę przechowywania droższych flakonów w zamykanych szafkach lub szufladach, by zapobiec ich przypadkowemu uszkodzeniu czy rozlaniu.

Inspiracje perfumami PRL?

Istnieje polska marka Jacques Battini, która ma w swojej ofercie kobiecy zapach zatytułowany Eclat, który przypomina mi klimat końcówki lat 80tych czyli jak na początku wspomniałam - końca okresu PRL. Perfumy Eclat zawierają w sobie różę, drzewo sandałowe i wanilię - jedne z najpopularniejszych w tamtych czasach nut zapachowych.

Damskie perfumy Jacques Battini Eclat.

Zrobiło się nostalgicznie

Jak wspomniałam, perfumy w PRL-u niosły też ze sobą pewną nostalgię. Dla wielu kobiet były ucieczką od szarej rzeczywistości: życia według narzuconych norm. Flakon perfum stawał się symbolem osobistej wolności i kobiecej siły. W tamtych latach zapachy nie były sezonowe, krótkotrwale modne czy promowane przez celebrytki - były osobiste i miały swoją historię. Perfumowanie się było jak osobisty rytuał - subtelny bunt i hołd dla własnej kobiecości w tych trudnych czasach.

Jak Wy perfumujecie się na codzień? Interesujecie się światem perfum z PRL?